In dit Hoofdstuk: | |||||||
- Ik zag twee hazen... - Rosj Hasjana – Wat het weten waard is - Hoe vieren wij Rosj Hasjana - Ook twee dazen... (?) - Laat Mama niet in de steek!!! - Een lieve brief van het PoeriemVrouwje. - Wereldwensen van het PoeriemVrouwtje |
|||||||
ROSJ HASJANA – WAT HET WETEN WAARD IS | |||||||
Rosj Hasjana is de naam van het Joods Nieuwjaar en duurt twee dagen.
Die twee dagen herinneren aan de Schepping, toen G.d de wereld maakte. De datum van Rosj Hasjana is 1 en 2 Tisjri |
|||||||
HOE VIEREN WIJ ROSJ HASJANA? | |||||||
● Kaarsen | |||||||
* |
Voordat de jomtov (feestdag) begint, worden thuis extra lichten aangestoken, |
||||||
* |
Moeder steekt twee kaarsen (of meer) aan | ||||||
* |
Meisjes die de mooie gewoonte hebben met sjabbat één kaars aan te steken, doen dat met jomtov ook | ||||||
* |
Er worden twee berachot - lofzeggingen - uitgesproken. Het PoeriemVrouwtje schrijft straks over deze berachot | ||||||
Er worden twee berachot (lofzeggingen) uitgesproken. Het PoeriemVrouwtje schrijft er straks over deze berachot | |||||||
● Machzor Je kunt veel informatie in het machzor -gebedenboek - van Rosj Hasjana vinden. Je leest daar over: |
|||||||
* |
De speciale wensen voor het nieuwe jaar |
||||||
* |
De kiddoesj met wijn en challes vóór de avondmaaltijd en vóór de maaltijd na de dienst in sjoel (synagoge) van de volgende ochtenden | ||||||
* |
Het eten van appel met honing en het vraag-gebed aan G.d om ons allemaal en iedereen met een goed en zoet jaar te zegenen | ||||||
* |
Het Tasjliech maken, dat is het zeggen van speciale gebeden bij een rivier of ander stromend water | ||||||
* |
De havdala-handeling waarmee afscheid wordt genomen van de jomtov. |
||||||
● Wit is de kleur | |||||||
* |
Het gordijn voor de Tora-kast en de andere kleden in sjoel zijn wit van kleur. Ook veel mensen dragen witte kleren |
||||||
* |
Het geeft een heel bijzondere sfeer, want wit is de kleur van zuiverheid en onschuld; daar willen wij naar streven |
||||||
● Sjofar | |||||||
* |
Tijdens de ochtenddienst – alleen niet als het ook sjabbat is – wordt er op de sjofar (ramshoorn) geblazen. Eerst dertig tonen en later nog meer | ||||||
* |
In de meeste sjoels worden alles bij elkaar honderd tonen geblazen! | ||||||
● Werkverbod | |||||||
* |
Op jomtov werken we niet, net als op sjabbat. Het is op jomtov echter, in tegenstelling tot sjabbat, wel toegestaan te “dragen” en te koken. |
||||||
● Tsom Ĝedalja | |||||||
* |
De dag na Rosj Hasjana - dat is dus 3 Tisjri - heet Tsom Ĝedalja. Het is een vastendag. Waarom? |
||||||
* |
Ĝedalja is tot vandaag de laatste heerser uit het koningshuis David. (De Masjie’ach - Verlosser - die van koning David afstamt, zal de nieuwe koning zijn) | ||||||
* |
Als 3 Tisjri op sjabbat valt, wordt de vastendag naar zondag uitgesteld | ||||||
LAAT MAMA NIET IN DE STEEK |
|||||||
Dag lieve meisjes! | |||||||
Zijn jullie al klaar met de voorbereidingen voor de Jomtovdagen? Het is wel een vol programma hè, die maand Tisjri: Rosj Hasjana, Jom Kipoer, Soekot, Sjeminie A’tsèret, Simchat Tora… het kan niet op! | |||||||
Zorg er voor dat je genoeg kaarsen in huis hebt, meisjes! |
|||||||
Je hebt er veel nodig want behalve de moeders mogen ook jullie, meisjes, vanaf drie jaar oud één eigen kaars aansteken. Dan leren jullie nù al dat jullie straks als vrouw en moeder de spil van het huis zullen zijn. Wij vrouwen, immers, zorgen vooral voor de joodse sfeer in huis. Nou dan! | |||||||
Ik zal jullie vertellen welke beracha jullie en jullie moeders bij het aansteken van de kaarsen maken. | |||||||
Eerst zeg je: | |||||||
Baroeg atta Ado-naj Ello-heenoe mèleg ha’olam, a’sjer kide’sjanoe bemits’wotav we’tsiwanoe |
|||||||
Als het ook vrijdag is, zeg je: | |||||||
..lehadliek neer sjel Sjabbat we-Jomtov | |||||||
Nà deze beracha zeg je nog een beracha: | |||||||
Baroeg atta Ado-naj Ello-heenoe mèleg ha’olam, sjèhègèjanoe wekiejemanoe wehiĝie’anoe lazzeman hazè. | |||||||
Kijken jullie wel even in de loe’ach (joodse jaarkalender) of in een joodse krant hoe laat je de kaarsen moet aansteken. | |||||||
En o ja, dan nog iets. De kaarsen van de tweede avond jomtov worden niet met ‘nieuw’ vuur - van een lucifer bijvoorbeeld - aangestoken. Je doet dat met behulp van ‘al bestaand’ vuur - bijvoorbeeld van het gasfornuis. | |||||||
Lieve meisjes (èn jongens), nou nou, dat was me een verhaal. |
|||||||
Ik ben er gewoon moe van geworden. Maar klaar ben ik nog niet. Want ik wil jullie, lieve kinderen, nog iets zeggen.
Jomtov vieren is fijn. Enig. Maar je moeder heeft het er wel erg druk mee. Steeds weer een feestmaaltijd klaarmaken. Elke keer iets nieuws verzinnen. Daarom, lieve jongens en meisjes, vraag ik jullie: help een extra handje mee. Bij het tafeldekken en afruimen bijvoorbeeld. Wacht niet tot je moeder het je vraagt. Laat Mama niet in de steek! Zorg ervoor dat het ook voor Mama jomtov is! |
|||||||
Afgesproken? Goed zo! Goed jomtov! Dááág! | |||||||
Jullie Poeriem Vrouwtje | |||||||
WERELDWENSEN VAN HET POERIEMVROUWTJE Rosj Hasjana - het nieuwe jaar Laat goede wensen binnen: O G.d, grijp in! De mensheid dacht: Wij zien nu in Wij vragen U, |
|||||||
Tekst & Poeriemvrouwtje © Rabbijn Ing. I. Vorst 5772-5773 – Design & Lay Out © Elveaa 2012 |
|||||||